Duchowieństwo diecezji sandomierskiej w Powstaniu Styczniowym

Zryw niepodległościowy 1863r. był ściśle powiązany z religijną motywacją społeczeństwa i katolicką tożsamością narodu. Uwidoczniło się to w zespoleniu ze sobą dwóch popularnych wówczas haseł: obrony wiary i wolności ojczyzny. Ludzie Kościoła nie pozostali obojętni na te wezwania. Nie znaczy to, że wszyscy solidarnie i jednomyślnie opowiedzieli się za walką zbrojną. Postawy duchowieństwa rzymskokatolickiego, podobnie jak innych grup społecznych w Królestwie Polskim, były bardzo zróżnicowane. Bezpośredni udział księży w insurekcji - wbrew twierdzeniu wielu badaczy - nie był też powszechny.

Zadaniem autorki było ukazanie w tej publikacji wielorakich zachowań duchownych diecezji sandomierskiej w dobie Powstania Styczniowego. Razem z innymi uczestnikami zrywu zbrojnego odegrali oni bowiem ważną rolę w podtrzymywaniu i utrwalaniu narodowej tożsamości i wolnościowych dążeń społeczeństwa polskiego, bez których nie byłoby wydarzeń 1918 r. Książka ukazuje się w ważnym czasie dla dziejów Polski: w setną rocznicę odzyskania niepodległości po 123 latach niewoli.

Ze wstępu

ks. prof. dr hab. Zygmunt Zieliński